Konferenca për shtyp e Kryeministrit Edi Rama:
Shumë faleminderit për mundimin në një kohë kaq të shkurtër nga bashkëbisedimi i mëparshëm.
Së pari, dua të komentoj pak mbi regjistrimin e përfunduar sipas afatit ligjor dje, të 61 kandidatëve tanë për bashkitë dhe të listave për këshillat bashkiakë. Besoj që kemi arritur të finalizojmë një ekip të mirë. Besoj që kemi arritur t’i japim një mundësi të mirë komuniteteve që do të votojnë në 30 qershor, duke rikonfirmuar një pjesë të kryetarëve të bashkive, që në gjykimin tonë kanë bërë një punë të lavdërueshme dhe duke iu propozuar komuniteteve në bashkitë që në këtë mandat që po mbyllet nuk janë drejtuar prej nesh, kandidatura me potencial real për të ndërtuar një qeverisje vendore të re, me standarde sipas ambicies sonë, që besoj është e lexueshme në bashkitë që kemi qeverisur deri më sot. Ashtu sikundër më vjen shumë mirë që përsëri kemi vendosur përpara gjykimit të qytetarëve, skuadra të këshillave me 50% gra dhe vajza dhe 50% burra dhe djem në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë.
Jam shumë i kënaqur me kandidaturën që i kemi propozuar komunitetit shkodran, një individ që meriton të gjithë respektin dhe vlerësimin tonë dhe timin, pasi e kam njohur në kryerjen e disa detyrave të rëndësishme, që i përket atij komuniteti si gjenerata e re e një familjeje me rrënjë të thella në Shkodër dhe me një traditë familjare shumë të respektueshme.
Besoj që i kemi dhënë Kukësit, kandidatin e duhur për të bërë një ndryshim të rëndësishëm në atë bashki, një personazh i mirënjohur për komunitetin dhe që më parë, në detyrën e Prefektit të Kukësit ka dhënë prova të mjaftueshme për t’u vlerësuar si një administrator i aftë.
Po ashtu kam shumë besim se në tërësi, kandidaturat në zonat ende më të prapambetura të vendit, për 1001 arsyet që dihet dhe posaçërisht në zonat pak më të thella, që nga Tropoja e deri në Konispol, janë kandidatura që meritojnë të konsiderohen me vëmendje dhe të votohen nga shumica e komuniteteve përkatëse.
Në Durrës kemi vendosur të besojmë tek fuqia e gruas, një zonjë që për rreth 6 vjet ka drejtuar tatimet e republikës në zonën e Durrësit dhe për të cilën asnjëherë nuk ka pasur asnjë ankesë e jo më pastaj arsye të qenësishme për të vënë në dyshim integritetin, gjë që e provojnë katërcipërisht edhe rezultatet e spikatura të asaj drejtorie tatimore. Një ekonomiste që është e njohur në të gjithë familjen tonë politike prej shumë vitesh, por që besoj se do të njihet dhe do të vlerësohet edhe deri në zonat më periferike të asaj bashkie.
Për të vazhduar me dëshirën që të njëjtën gjë që kemi bërë për bashkitë ku kemi qeverisur dhe ku rezultatet janë të prekshme, nuk ka asgjë të përsosur padyshim, por rezultatet janë të prekshme edhe në ato bashki ku nuk kemi qeverisur, mendoj që kemi bërë zgjedhje të bukura edhe për Bashkinë e Devollit, një bashki tradicionalisht djathtas, por që ka një potencial të madh dhe ende të pashfrytëzuar. Pa harruar edhe të tjera bashki që deri më sot nuk kanë qenë në drejtimin e njerëzve të mandatuar nga Partia Socialiste.
Selenica është një bashki e vogël, në pikëpamje të qendrës së vet, por me një territor shumë të madh dhe është si të thuash, jastëku i gjelbër i Vlorës, ku ne po punojmë shumë, duke krijuar kushtet e infrastrukturës për një zhvillim rural të konsiderueshëm, bazuar te potencialet e mëdha që ajo zonë ka. Një zonë që deri para pak kohësh ka përjetuar një izolim të madh, sepse ka pasur problemin historik të mungesës së rrugës së Lumit të Vlorës, që tani është në ndërtim. Apo bashki si Cërriku, ose si Përrenjasi, që janë edhe ato të vogla në zë, por jo të vogla për nga potenciali. Janë drejtuar deri më sot nga kryebashkiakë që i kemi mbështetur edhe ne, por që i përkasin një kulture qeverisëse të ndryshme nga e jona dhe mjafton të shkosh nga Cërriku në Belsh dhe nga Belshi në Cërrik, apo Librazhdi në Përrenjas dhe nga Përrenjasi në Librazhd, për të parë diferencën e madhe që ka midis bashkive të administruara nga Partia Socialiste dhe bashkive të tjera, të administruara nga ish aleatët tanë të zgjedhjeve të mëparshme.
Mendoj që jemi në kushtet kur mund t’i shikojmë në sy qytetarët dhe t’u themi se kemi vendosur për gjykimin e tyre, një numër kandidatësh që meritojnë realisht të konsiderohen, të mbështeten dhe të respektohen.
Natyrisht që ju me pyetjet tuaja mbase do të ndihmoni që të mund të them më shumë, nëse ka interes për të thënë më shumë lidhur me këtë aspekt, por patjetër që aspekti tjetër është ai që lidhet me situatën e krijuar nga manifestimet e dhunshme dhe i tillë ishte dhe manifestimi i djeshëm.
Mua nuk më impresionon fakti që dje ra numri i bombave molotov dhe ndryshoi formula e goditjes me zjarr mbi institucione, sepse goditjet e djeshme, qoftë mbi Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit, qoftë mbi institucionin e Parlamentit, përsëri rrezikuan jetën e uniformave blu, krijuan disa plagë për disa prej tyre dhe mbi të gjitha, e djeshmja ishte një xhiro në boshllëkun e dëshpërimit të atyre që janë vetëpërjashtuar nga zgjedhjet, që shkaktoi jo pak shqetësim dhe krijoi jo pak ankth për qytetarët, për banorët në të gjithë trajektoren e marshimit absurd që u zhvillua gjatë ditës së djeshme. Këtu vlen të përsëritet se as me qëndrime, as me marshime nuk zëvendësohet dhe as nuk rrëzohet qeveria dhe aq më pak bombat molotov, kapsollat, apo fishekzjarrët janë një program qeverisës, apo një alternativë qeverisëse, por sigurisht përbëjnë një mjet për të plagosur fytyrën e Shqipërisë në sytë e botës, sigurisht edhe për të goditur ekonominë e vendit dhe ekonominë familjare të të gjithë atyre që jetojnë në këtë vend.
Para se të vija këtu po diskutoja me një grup të operatorëve të turizmit, shumë të shqetësuar për faktin se mbas përhapjes së atyre imazheve, menjëherë ka anulime të rezervimeve në hotelet e vendit. Pra, ka rënie të potencialit ekonomik të kësaj industrie kyçe për vendin, ka goditje të vendeve të punës që krijon kjo industri dhe ka rënie për buxhetet e të gjithë sipërmarrjeve të mëdha e të vogla, që merren me turizmin drejtpërdrejtë apo indirekt dhe ky përbën një shqetësim real. Sot, fakti që këto manifestime në emër të të gjithë atyre që thuhen, jo vetëm që nuk sjellin asgjë të mirë për Shqipërinë dhe për shqiptarët, por përkundrazi u bëjnë keq Shqipërisë dhe shqiptarëve. E kam thënë dhe e përsëris, e vetmja pjesë që nuk ndryshon dhe nuk ka shans të preket nga e gjithë kjo është qeveria dhe shumica qeverisëse. Gjithçka tjetër preket dhe ndryshon për keq.
Përsëri dua t’iu bëj thirrje të gjithë atyre që u shkojnë nga pas këtyre udhëheqësve të verbuar nga dëshpërimi i humbësve kronikë dhe nga paaftësia për të hapur sytë dhe për të parë të ardhmen, se nuk janë ata udhëheqësit e verbër që dëmtohen në ekonominë e tyre familjare, nuk janë pushimet e tyre verore që dëmtohen, nuk janë xhepat e tyre që shpohen dhe as fëmijët e tyre që vuajnë mungesën e të hollave që tret kjo lloj qasjeje dhe ky zinxhir destruktiv manifestimesh, por në radhë të parë jeni ju që jeni pas, ju që po më shikoni dhe po më dëgjoni dhe që keni të gjithë të drejtën e Zotit që të doni dikë tjetër, të mbështesni dikë tjetër dhe të kërkoni diçka tjetër në formën e qeverisjes.
Sot ka një gjyq për të arrestuarit e të shtunës. Janë të gjithë njerëz të zakonshëm, njerëz të manipuluar dhe të nxitur për të bërë dhunë, që do ta pyesin me siguri veten, “Për kë e bëra?” “Kujt i shërbeva?” “Çfarë fitova?”
Edhe të tjerët pas tyre duhet të pyesin veten, për kë po shkoj të shkel ligjin, të vë zjarr edhe të përballem me ndëshkimin që ligji jep në këto raste? Do përmirësohet jeta ime? Do përmirësohet ekonomia e shtëpisë time? Do përmirësohet vendi ku unë jetoj?
Absolutisht jo! S’ka shanse! Vetëm do përkeqësohet pozita ime, nga një njeri i lirë, rrezikoj të jem një njeri, të cilit i është shkelur liria nga ligji.
Mbarojnë punë me mikrofonat dhe pasi konsumojnë të gjithë arsenalin ditor të gjuhës së urrejtjes dhe të nxitjes së dhunës, shkojnë në shtëpi. Është një pyetje që të gjithë duhet t’ia bëjnë vetes. Natyrisht, e përsëris, të gjithë kanë të drejtën të mendojnë në mënyra të ndryshme, në forma të ndryshme, por kush shkon përtej të drejtës për të pasur mendimin dhe qëndrimin e vet dhe kërcënon lirinë dhe të drejtat e të tjerëve është i tepërt në territorin ku lëvizin njerëzit e lirë dhe pastaj e vazhdon një pjesë të jetës në territorin ku shteti mban ata që dënohen me heqje me lirie.
E për kë?
Për Lulzim Bashën, për Monika Kryemadhin, për Saliun? Apo për të tjerët me radhë, njerëz të cilët nuk kanë absolutisht asnjë sens të historisë, asnjë sens të së ardhmes, por të gjithë energjinë negative që prodhon me furi dëshpërimi dhe verbëria, mungesë e plotë vizioni, mungesë e plotë idesh.
Si mund të zëvendësohet vizioni me zjarrin?
Si mund të zëvendësohen idetë me kapsollat dhe me fishekzjarrët?
Si mund të zëvendësohet qenia e një partie politike që është një alternativë për t’u votuar, me një trup pa kokë që e marrin këmbët dhe e sjellin vërdallë nëpër Tiranë, apo e çojnë nëpër kryqëzime rrugësh për të bërë dëm dhe për të kërcënuar të tjerët se po nuk na u hap rruga, do bëjmë dhe më shumë dëm.
Është e papranueshme!
Natyrisht që, përsa na takon dhe përsa më takon, është momenti përsëri për të shprehur mirënjohjen më të thellë për të gjithë sakrificën që bëjnë njerëzit në uniformë. Respekt edhe për të gjithë ata gazetarë dhe kameramanë që, për të bërë punën e tyre, janë në një zonë ku janë të rrezikuar. Shpesh ato bombat molotov janë armë. Bombat molotov përdoren për të hedhur në erë tanket. Janë krijesa të luftës së Spanjës. Me bomba molotov hidheshin në erë tanket. Një bombë molotov që plas ngjitur me trupin e njeriut e hedh në erë njeriun. Nuk është lojë. Janë mjete luftarake. Po ashtu kapsollat.
Ishim këtu kur një kapsollë i preu dorën një vajze të re, efektive e policisë. Mund t’i kishte hedhur kokën në erë, sepse i hyri mes kokës dhe shallit dhe duke e nxjerrë, i plasi në dorë dhe shpërtheu dorën. Po parafytyroni se çfarë tragjedie do të ishte qoftë për familjen e saj, por qoftë për çdo familje të gazetarëve, të kameramanëve, të policëve, apo dhe të vetë një protestuesi, si ai që mori flakë këtu, duke ardhur pas berihait, i binte derës me kokë dhe kishte hequr edhe rrobat se kishte vapë, – normal, vapë e madhe këtu te dera me gjithë ato flakë – dhe mund të kishte përfunduar keq.
Kjo është një shfaqje papërgjegjshmërie dhe kur këtë shfaqje papërgjegjshmërie nuk e japin në mes të mexhlisit grupe njerëzit të frustruar, të margjinalizuar, të mbetur në hije, që ndihen të papërfaqësuar, që dalin nga qoshet e shoqërisë, siç janë jelekët e verdhë, por e japin politikanë të veshur me jelekë të verdhë, është fundi.
Respektin më të madh për të gjithë punonjësit e policisë, për drejtuesit dhe shërim të shpejtë të gjithë atyre që kanë marrë plagë në këto shfaqje absurde dhune verbërie dhe barbarie politike.
-Protestat e opozitës nisën kur dolën përgjimet ku përmendet dhe emri i kryebashkiakut të Kukësit, Vangjush Dako. Ju dje keni dorëzuar listat dhe Vangjush Dako nuk do jetë më kandidat për një mandat të katërt për Bashkinë e Durrësit. A i pranoni në këtë mënyrë akuzat e Partisë Demokratike, Zoti Rama, duke mos e rikandiduar Zotin Dako, apo është ashtu siç po filet prej disa kohësh tashmë, që ju keni vendosur mos ta keni më drejtimin e kësaj bashkie?
Të dielën thatë që nuk ka asnjë ndërkombëtar që merr përsipër të negociojë një paketë për zgjidhjen e krizës mes jush dhe opozitës. Dje kemi dëgjuar zëra nga partia simotër e PD, CDU-ja gjermane, që është gati të ndërmarrë një iniciativë për nisjen e një dialogu mes jush. A do ishit gati të pranonit? Nëse do të kishte një ofertë prej tyre për shtyrjen e zgjedhjeve në tetor, a do ishit gati ta pranoni?
Kryeministri Edi Rama: Faleminderit! Më dhatë mundësinë që me këtë rast të shpreh mirënjohjen edhe për përfaqësuesit e Unionit Kristiandemokrat, parti me peshë të madhe në familjen e Partive Popullore, të cilës i ka rënë për hise dhe PD si anëtare e familjes, që mbajtën një qëndrim absolutisht korrekt dhe të qartë.
Përsa i përket dialogut, unë nuk kam nevojë as për gjermanë, as për amerikanë, as për holandezë, as për francezë, as për anglezë, as për norvegjezë, për t’u ulur dhe për të dialoguar, personalisht. E kam thënë dhe e përsëris që dialogu është i patjetërsueshëm dhe i pazëvendësueshëm në procesin e bashkëjetesës politike në një vend normal dhe në një shoqëri që bazohet në zgjedhjet e saj tek vota. E kam kërkuar këtë gjë edhe kur s’kishte kapsolla me fishekzjarrë dhe kur mbase pala tjetër kishte më pak nevojë për dialog.
Sot, pala tjetër ka më shumë nevojë se asnjëherë për dialog dhe vendi sigurisht ka më shumë nevojë se asnjëherë për dialog, sepse nuk ia kanë borxh shqiptarët politikanëve, situata ku në vend se të mendojnë se çfarë do të bëjnë me familjen ditën e shtunë, apo në vend se të pushojnë ditën e shtunë duhet të festojnë vitin e ri që ëndërron imagjinata qesharake e udhëheqësve të PD-së dhe duhet të përballojnë zhurma që as për vit të ri, në kohën kur ishin armët rrugëve, nuk i dëgjonim. Kështu që, përsa i përket dialogut nuk diskutohet që është gjithmonë i nevojshëm, për çdo gjë, jo më për të krijuar komunikim mes njerëzve dhe mes njerëzve që përfaqësojnë të tjerë, që kanë një barrë të madhe për t’i përfaqësuar.
E dyta, në leximin tim, miqtë gjermanë kanë shprehur gatishmërinë për të ndihmuar. Shumë e mirëseardhur, por negociata nuk ka, që të jemi të qartë, në kuptimin e një procesi negociatash që lidhet me 30 qershorin, se nuk kemi asnjë mundësi të negociojmë Kushtetutën e Shqipërisë.
Bëmë një marrëveshje në vitin 2017, por nuk e negociuam Kushtetutën e Shqipërisë, ju kujtohet. Nuk e pranuam dhe e kam refuzuar që në sekondën e parë dhe deri në sekondën e fundit, shtyrjen e zgjedhjeve përtej afatit kushtetues dhe në mos gabohem u shtynë një javë. Këto nuk shtyhen dot asnjë ditë për shkak se Presidenti mes 23 dhe 30 ka zgjedhur 30, e drejta e tij. Pra zgjedhjet e 30 qershorit do të mbahen në 30 qershor dhe në këtë pikë, unë nuk kam asnjë mundësi reale për të fantazuar sepse është Kushtetuta e Shqipërisë dhe nga ana tjetër unë kam nderin e madh të flas në emër të një shumice që sot është shumicë në Parlament dhe në popull dhe ajo shumicë nuk negocion dot Kushtetutën dhe të drejtën e vet për të hyrë në një proces zgjedhor. Nuk e negocion dot.
Do shikoni shumë paketa këto ditë, paketa që prodhohen këtu për arsye të ndryshme, paketa që prodhohen për t’ju thënë kryetarëve të bashkive të Partisë Demokratike që tundimet për t’u regjistruar si të pavarur apo për t’u regjistruar me një parti tjetër janë gabim sepse ndërkohë ka një paketë. Paketa për të mbajtur me gajret njerëzit që kanë filluar të firojnë nga manifestimet, siç edhe e vini re sepse aksionet opozitare të çfarëdolloj, e zëvendësojnë qeverinë vetëm nëse kulmojnë në fushata zgjedhore të suksesshme, ndërsa marshimet opozitare me kapsolla, vetëm firojnë ata që vijnë mbrapa kur ti marshon, por qeverisë nuk ka se si t’i bëjnë asgjë. Qeveria buron nga zgjedhjet dhe nga votat në Kuvend. Qeveria nuk prodhohet me protesta dhe nuk zëvendësohet me dhunë. Për sa i përket pyetjes tjetër, dolën përgjimet ishte shprehja, për Vangjush Dakon. Mua nuk më rezulton të ketë dalë ndonjë përgjim për Vangjush Dakon. Mua më rezulton që kanë dalë disa përgjime në thyerje të sekretit hetimor për një grup kriminal dhe mes atyre përgjimeve, ka një a dy referenca po mes tyre dhe një a dy komunikime që nuk tregojnë asgjë për Vangjush Dakon dhe çuditërisht, përsëri mes detyrimit karshi opinionit publik për t’i dhënë çdo informacion sepse nëse del sekreti hetimor, kjo nuk është përgjegjësi e gazetarëve dhe mediat nuk mund të thonë këtë nuk e jap se është sekret hetimor, mediat këtë detyrë kanë, ama detyrimi është për të ndarë qartë spektaklin dhe informacionin.
Më detyroni të kthehem përsëri tek përgjimet që ishin një kazan i madh llafesh mes ca horrave dhe për të cilat u kërkua për 24 orë burgosja e Saimir Tahirit. Po mirë, nuk u nxor asnjë mësim nga fakti që gjithë ajo vorbull, në raport me personin që u kërkua të futej në burg brenda 24 orësh rezultoi asgjë sipas Prokurorisë së antimafias italiane? Një mësim duhet nxjerrë besoj. Ashtu sikundër, e kanë nxjerrë mësimin jurisprudenca me kohë që nuk e konsideron provë për të dënuar dikë edhe një përgjim direkt ku mund të thuhen të gjitha të zezat, prapë duhet provuar, jo më një muhabet në një komunikim telefonik. Thënë këto, zëvendësimi qoftë i Vangjush Dakos, qoftë i Qazim Sejdinit në Elbasan, jeni të lirë juve ta besoni ose mos ta besoni, është kërkesë e tyre, prej kohësh. Tre mandate, 12 vjet në krye të dy qyteteve të rëndësishme, janë shumë. Janë jashtëzakonisht shumë, janë konsum i madh dhe nevoja për të sjellë energji të reja e për të shtyrë më tutje punën e nisur është evidente.
Për sa i përket asaj që kemi vendosur të lëmë Durrësin, unë bëj debat me njerëzit e lidershipit të partisë sa herë që them jo, i duam të 61 bashkitë se duket sikur është një… po normal, se janë 61 gara, pavarësisht se sot nuk ka garë në të 61 apo ka garë vetëm në ato ku do ketë kandidatë të tjerë, nuk jam informuar se sa kandidatë ka e ku janë, por përderisa shkon në garë, e para shkon për të fituar. E dyta, kush është më i mirë se ne në këtë fushë? Tani, ta themi të vërtetën siç është. Më të mirët nuk jemi, por kush është më i mirë se ne? Kush? Kujt t’ia besosh Shkodrën, atyre që e patën Shkodrën aty e që e qeverisin prej çerek shekulli dhe që bëni vetëm krahasimin se gjatë qeverisjes së çerek shekulli, nuk është se Shkodra nuk ka pasur mbështetje. Bëni krahasimin mes Shkodrës dhe Vlorës, çfarë bëmë ne në Vlorë për vetëm pak më shumë se 4 vjet sepse fillimi ishte me projektet dhe çfarë kanë bërë ata në Shkodër për çerek shekulli, bëjeni krahasimin. Si ti lëmë Durrësin, kujt t’ia lëmë?
Tropoja mori frymë për herë të parë si qytet me rilindjen urbane. Deri kur programi i rilindjes urbane ka filluar, Tropoja nuk ishte gjëkundi. Ka filluar të marrë frymë si qytet. Kam bashkëpunuar shumë mirë me kryetarin e bashkisë së Tropojës, respekt, është 24 karat demokrat, por njeri i zoti dhe një njeri që të paktën në punën e tij dhe në marrëdhënie me qeverinë nuk kishte kapsolla në xhep. Nuk e di çfarë bën tani dhe nuk do çuditesha edhe sikur të ketë ndonjë kapsollë në xhep, sot që po flasim, por është temë tjetër.
Ne synojmë të gjitha bashkitë, i synonim dje, i synojmë sot, patjetër dhe mos më thoni që kjo është të marrësh të gjitha. Jo nuk marr unë asgjë përveç asaj që vendos populli të japë dhe në këtë pikë, e kam bindje absolute që më e mira është për çdo komunitet që të votojë kandidatët tanë. Më e mira është për çdo demokrat në Shkodër që nuk punon në bashki dhe që nuk ka interes personal, se atyre nuk kam çfarë i them, se ata do ikin që aty, por të votojë kandidatin tonë. Kur them do ikin, flas për ata që janë aty kot. Jo ata që janë profesionistë. I kemi respektuar dhe i respektojmë, që të gjithë. Janë mediat që shpeshherë nxjerrin ndonjë profil të ndonjë njeriu, “u si ka mundësi, ja me Saliun, ky, kjo, si ka mundësi u vendos këtu, u vendos aty”. Por ne nuk i ndajmë njerëzit kështu kur vlerësojmë punën. Shumë e thjesht.
Zoti Rama, ju thatë që jeni dakord dhe i gatshëm të dialogoni me opozitën, por pa negociuar datën e zgjedhjeve ndërkohë që dihet dhe qëndrimi i opozitës për sa i përket zgjedhjeve, në këto kushte çfarë do dialogoni? Ju me të drejtë thoni që 30 qershori është afati i fundit kushtetues për zgjedhjet lokale, por ndërkohë në Kushtetutë përcaktohen dy periudha zgjedhore, ajo e verës dhe e vjeshtës. Duket utopi të ketë një shtyrje të zgjedhjeve në vjeshtë?
Kryeministri Edi Rama: Nuk është utopi, është shkelje e Kushtetutës, shumë e thjeshtë. Kështu që ka 1000 gjëra për të dialoguar dhe e thashë dhe herën tjetër. Ata e thonë çdo ditë, ata nuk duan as karrige, as pushtet. Ata duan që Shqipëria të jetë më e mirë. Që Shqipëria të jetë më e mirë, ka shumë gjëra që kanë nevojë të ndodhin akoma dhe ka shumë gjëra që duhen bërë akoma dhe ka reforma të rëndësishme që duhen bërë, por për të qenë më konkret, autobusi i 30 qershorit iku sepse kur qëndroi në stacion, ne hipëm, disa të tjerë hipën, ata nuk hipën.
Treni i 2021 vjen shpejt sepse dy vjet, ja kaluan. Kur ishte dita që u bë marrëveshja me Partinë Demokratike? Të premten mbush 2 vjetorin. A nuk ju duket sikur ka ndodhur vetëm pak kohë përpara? Iku!
Kështu që ata kanë shumë gjëra për të thënë për procesin zgjedhor, për legjislacionin, për shumëçka tjetër. Ne kemi idetë tona po ashtu, për çfarë duhet të dialogojmë që të kemi zgjedhje shumë më të mira se sa ato që kemi pasur kur të vijnë të përgjithshme dhe është koha për të ulur e për të diskutuar këto gjëra. Dialogu është i hapur. Unë nuk vë kushte, unë nuk jam si paraardhësi im këtu apo si miku im përballë që vënë kushte. Ik ti, që të fillojmë të flasim. Unë them kur do flasim, thotë “ik ti të fillojmë të flasim”. Me kë do flasësh ti? Me murin? Kushte nuk kam. I gatshëm për të folur për çdo gjë por jo për të marr përsipër të dal unë mbi kushtetutën e vendit. Jo!
Kam pasur një arsye shumë të fortë, se sigurisht, kur njeriu i thotë vetes që ti mund të bësh gjithçka dhe kur gjen dhe një të papërgjegjshëm përballë që thotë ne mund të bëjmë gjithçka, atëherë mund të shtyheshin zgjedhjet dhe mund të shkelej dhe Kushtetuta, por kam pasur një arsye shumë të fortë sepse e kam ditur që do të ishte gur në qafë për Shqipërinë, për procesin demokratik dhe për palët sepse do të kthehej në lojë. Imagjinoni sot, nëse do ishin shtyrë zgjedhjet përtej afatit kushtetues në 2017, sot kjo nuk do diskutohej. I kemi shtyrë ne, bëjmë si të duam, çfarë problemi ka. Jo! Nuk ka! Edhe data e zgjedhjeve nuk shtyhet sepse nuk krijohet kurrë ky precedent. Nuk i bëhet vendit kjo. Tani, në një farë kuptimi zgjedhjet janë garë. Është punë. Kam pasur një pjesë të jetës në sport, janë garë dhe kanë dhe aspektin sportiv brenda që ka kënaqësinë e vet. Sigurisht që do isha shumë më i kënaqur që t’i kishim përballë, patjetër, do ishte shumë më tepër nxitëse sepse tjetër është që t’i mundësh se ikin me vrap siç kanë ikur. Këta kanë ikur me vrap dhe tjetër është t’i mundësh se të vijnë përballë. Ne duhet të vazhdojmë punën. Ne nuk mund t’i shkojmë atyre me vrap e t’i ndalojmë e t’i them “hajdeni tani kthehuni ju” e të harrojmë punën. Puna jonë është tjetër. Kemi punë të ndryshme. Në këtë aspekt, nuk bëhet fjalë.
-Zoti Kryeministër, ju kam dëgjuar shpesh herë të flisni për 21 janarin. Besoj është një nga ato ditë që nuk do ta harroni kurrë apo jo? Për se keni vendosur në Mat kandidat të Partisë Socialiste, Agron Malaj, ish gardist i 21 janarit, pjesë e grupit të zjarrit, i shkarkuar nga ish ministri juaj Saimir Tahiri, në vitin 2013 kur ai mori detyrën? Faleminderit!
Kryeministri Edi Rama: Së pari, unë nuk flas shumë shpesh për 21 janarin. Kam folur për 21 janarin sepse lindi nevoja për të bërë një krahasim të thjeshtë dhe faleminderit që ma jepni përsëri mundësin ta bëj prapë krahasimin.
Së dyti, shumë faleminderit për pyetjen sepse e vërteta është, që siç thoni dhe ju, Agron Malaj ka qenë pjesë e Gardës së Republikës dhe ka qenë pjesë e atij grupi, por është e provuar katërcipërisht, jo pjesërisht, katërcipërisht që nuk ka marrë pjesë në asnjë moment, në asnjë shkelje të ligjit. E juve që merreni me informacionin, keni të gjithë të drejtën, por keni dhe detyrën që përpara se sa ti vendosni njerëzit në një kornizë shabllone, të investigoni për këtë.
Unë i kam bërë investigimet e mia. Ne i kemi bërë investigimet tona. Është e vërtetë që është larguar si shumë të tjerë, por nuk është larguar si shumë të tjerë për të konfirmuar fajësinë morale në këtë rast se fajësinë penale e jep gjykata, por për t’i dhënë mundësi transparencës për gjithë procesin dhe nga transparenca e gjithë procesit rezulton komplet e kundërta. Kështu që shumë faleminderit se më jepni mundësinë ta sqaroj dhe këtë pasi bëhet shumë propagandë me këtë. Si mund, në çfarë, në cilën sferë të imagjinatës mund të shkoja unë apo mund të shkonim ne për të vendosur, për të pranuar në radhë të parë, në lidership lokal të partisë socialiste një person që do të ishte fajtor dhe moralisht në 21 janar. Jo! E kundërta është e vërtetë dhe ka qenë një nga ata njerëz që kanë informuar imtësisht për 21 janarin, që ta dini dhe këtë, kështu që jam shumë i qetë në këtë drejtim sepse nuk ka asgjë këtu. Nuk është se gjithë dynjaja që edhe këtu, edhe në protestën e të shtunës, nuk janë të gjithë ata që vijnë njerëz të cilët janë fajtorë. Nuk mund të them kurrë që një pjesë e atyre që ishin dhe këtu përpara Kryeministrisë kur hidheshin bombat molotov janë huliganë. Jo nuk janë. Huliganë janë ata që bëjnë një sjellje prej huligani se huliganët bëjnë veprime të tilla. Kështu që, kurrë nuk i kam futur njerëzit të gjithë në një thes dhe gjithmonë kam pasur një shqetësim të veçantë kur jam përballur me situata, kur njerëzit futen në një thes. Nuk jemi të gjithë njësoj. As ne që merremi me politikë, pavarësisht se ajo si të thuash mënyra e qasjes ndaj politikës është “hë se këta janë të gjithë njësoj”, këta janë të gjithë kështu, këta janë të gjithë ashtu. Jo nuk jemi të gjithë njësoj, se po të ishim të gjithë njësoj sot këtu, do ishte duke u bërë një marshim funebër, përpara Kryeministrisë, nuk do ishim duke bërë konferencë.
Sot, këtu do ishte marshimi për të vrarë. Nuk jemi të gjithë njësoj se po të ishim të gjithë njësoj, nëpër spitale dhe nëpër shtëpia, do kishte mbi 40 të plagosur me armë zjarri nga dita e shtunë. Po të ishim të gjithë njësoj, do kishte mbi 150 persona të dëmtuar fizikisht nga policia dhe fakti që nuk jemi njësoj, tregohet edhe kur për 3 shkopinj gome mbi shpinën e Sahit Dollapit bëhet nami. Bëhet nami sepse nga ne pritet të jemi gjithmonë më mirë se sa jemi, kurse nga ata thuhet “faleminderit me kaq se mund të kishin vrarë dhe 15 veta”.
Po të ishim njësoj do të ishim në të njëjtën situatë që ishim pas 21 janarit dhe më vjen keq që nuk e shoh këtu atë kolegun tuaj që më bëri pyetje atë ditë, ose që tha që e njëjta gjë u bë dhe në 21 janar me molotovët, nuk është e vërtetë. Unë nuk kam thënë atë ditë se këtu kam dhe një reagim, në fakt të pamerituar për dajë Titin, se e pashë dajën kur kalova nga salla e shtypit pasi dolëm nga këtu, kishte dalë daja që thoshte që unë thashë se nuk është hedhur asnjë gur.
Nuk fola fare për gurë. Unë thashw që në 21 janar nuk është gjuajtur asnjë lloj bombe molotov në drejtim të këtyre mureve dhe thashw që është djegur një makinë pak më tutje e pastaj, duke parë imazhet pashë që ishin djegur dhe dy kazanë, kishin ardhur me kazanë me vete ose kishin shtyrë kazanët këtej.
Pra, kjo ishte ajo që thashw unë, për të bërë diferencën në këtë aspekt, jo për të justifikuar djegien sepse absolutisht nuk ka qenë. Kur mbarova konferencën e shtypit më shkruanin deputetë që kishin akoma mesazhe të miat nga ajo ditë. Besnik Bare, pyeteni. Xhemal Qefalia, pyeteni. Dhe thoja, a janë në vete këta? Qetësi! Protestuesit këtu, ju kujtohet, ishte me gardh kryeministria. Ishte si kopshti zoologjik. Se kishte dhe një gardh shumë të shëmtuar, njësoj si tek kopshti zoologjik. Natyrisht, se ishte luani këtu brenda dhe njerëzit rrinin varur mbi kangjella. Dhe rrinin. Nuk ka pasur asnjë. Por kangjellat ishin poshtë, kurse këtu vijnë tek dera dhe keni parë që vijnë dhe të zhveshur dhe vijnë dhe me mbërthim zbërthime pantallonash. Do me thënë, janë situata komplet të ndryshme sepse edhe ne jemi ndryshe dhe po kështu janë ndryshe të gjithë, edhe protestuesit janë ndryshe, nuk janë tw gjithë njësoj, edhe ata që janë po themi nën udhëheqjen e përgjithshme të partive. Tani, unë nuk jam si paraardhësi im, mos më bëni t’ju them që çfarë mesazhesh dërgojnë disa udhëheqës, jo kryesorët, kështu që, sidomos kur shohin të tjerët që hipin në pemë, ndihen keq dhe unë i them kujdes mos ju bie ndonjëri nga pema dhe mirë ti që po ikën, por të shohin telefonin.
-Zoti Rama përshëndetje! Ju edhe pak më parë përmendët që ekonomia, biznesi, sipërmarrja po dëmtohet nga kjo situatë e tensionuar politike. Në fakt edhe dje sipërmarrja bëri një apel të fortë për qëndrueshmëri. Çfarë zgjidhje keni menduar për këtë gjë apo do t’i lini thjeshtë të shpresojnë? Në fakt edhe qytetarët, edhe votuesit tuaj presin më shumë nga ju për qetësimin e situatës.
Kryeministri Edi Rama: Faleminderit për mesazhin nga votuesit, por kjo situatë nuk ka dy palë fajtore. Kjo situatë ka një palë fajtore. Nuk ka simetri tek dhuna. Ai që dhunon dhe ai që dhunohet janë dy gjëra komplet të ndryshme dhe teoria që “ti je kryeministri, ti je i pari i punës, ti duhet ta zgjidhësh këtë punë”, nuk funksionon. Sigurisht, unë kam përgjegjësi, të gjithë kemi përgjegjësi për të bërë gjithçka mundemi, por nuk kemi fuqi përtej Kushtetutës dhe ligjit, e para. E dyta, nuk kemi asnjë të drejtë mbi të gjitha, të negociojmë sistemin që kemi zgjedhur, nuk e negociojmë dot. Shteti nuk dorëzohet në rrugën pa krye të marrëveshjeve që dëmtojnë shtetin. Marrëveshja e 2017-s, e para u krye brenda kornizës së Kushtetutës, e dyta, nuk preku shtetin. Këtu është një palë që po prek shtetin dhe shteti nuk është i palës tjetër. Shteti është i të gjithëve. Kështu që të gjithë duhet të japin kontributin e tyre në çdo formë. Biznesi ka bërë një thirrje, të vonuar, por të mirëseardhur, se nuk kishte nevojë të priste bombat molotov, se mjafton fakti që opozita braktis parlamentin, djeg mandatet, del rrugëve, bllokon rrugët me orë e me orë për t’u ndjerë të shqetësuar. Të gjithë duhet të japin kontributin e tyre. Për sa më takon, unë mendoj që ne kemi detyrë të jemi të hapur, të jemi të dëgjueshëm dhe të jemi bashkëpunues me palën tjetër, që në këtë rast ka humbur rrugën, por nuk kemi asnjë të drejtë të negociojmë Kushtetutën dhe shtetin. Këto të dyja nuk negociohen. Ju thashë, ka njerëz që i bien shumë shkurt, “po ja, meqë po bëhet kjo zhurma”. I kam dëgjuar, – dhe se nuk mund t’i quaj kolegë tuajt, se ju jeni pjesa më e respektueshme e gazetarisë, se të paktën rrini në rrugë dhe e fitoni ditën tuaj në terren. Ata nuk janë kolegë, ata janë një kategori tjetër, kategoria e lartë, – të thonë “çfarë ka… meqë erdhi kjo punë, të iki ky dhe qetësohen gjërat”.
Është vështrimi më dritëshkurtër në botë se, sikur një sekondë, jo një orë, unë ta mendoja vërtetë se po të ikja unë, këtu do ndryshonte politika për 20 vitet e ardhshme dhe njerëzit do bëheshin njerëz e do përfaqësonin si duhet popullin dhe nuk do bënin më gjëra të tilla, do ishte një kryevepër, do ishte shërbimi më i bukur dhe më madhështor për vendin, por është e kundërta. Do të hapej rruga e një precedenti të tmerrshëm, çdokush mund ta bëjë këtë. Do mësohej rruga e nuk do mbaronte kurrë.
Kjo është historia. Shumë e thjeshtë, prandaj detyra ka korniza të përcaktuara.
Zoti Kryeministër, që prej muajit shkurt kur ka nisur kriza, nuk ka munguar asnjëherë në leksikun tuaj politik gatishmëria për të dialoguar me opozitën. Do të doja të dija, çfarë jeni ju i gatshëm t’i ofronit mikut tuaj, Lulzim Basha, si hapi i parë për të treguar se ju jeni i prirur për zgjidhjen e krizës dhe jo për çimentimin e saj?
Pyetja e dytë përsa i përket zgjedhjeve, na shpjeguat sot, motivin pse nuk është rikandiduar Qazim Sejdini dhe Vangjush Dako. Përmendët 3 mandatshin, ndërkohë që rikandidoni në Poliçan Adriatik Zotkaj për mandatin e pestë, ndërsa në Maliq, Gëzim Topçiun për mandatin e gjashtë, duke i bërë ata, deri diku, kryebashkiakë të përjetshëm. Cili është motivi për këto dy rikandidime?
Kryeministri Rama: Së pari, kur fola për Durrësin dhe për Elbasanin e saktësova mirë, janë dy nga qytetet më të mëdha të Shqipërisë dhe nuk thashë që ne vumë kufi 3 mandate për gjithë Shqipërinë. Nuk e thashë këtë.
Në Francë, që të paktën e njoh mirë, ka kryetarë bashkie që kanë harruar se kur janë zgjedhur për herë të parë, realisht. Kur i pyet se kur je zgjedhur për herë të parë, mendohen. Kështu që nuk kam një paragjykim për këtë, edhe pse ne e kemi vendosur në ligj dhe ligji ka filluar të funksionojë.
Unë nuk kam qenë pro kësaj, por e kam pranuar dhe kam votuar dhe unë si gjithë të tjerët, në mos gabohem ka qenë një propozim i Bashkim Finos. Por qytetet e mëdha janë një histori tjetër. Në Shqipëri sidomos që është një vend i vogël ka shumë probleme dhe tensioni i brendshëm që krijohet në një qytet që është mjaftueshmërisht i madh për problemet që ka dhe mjaftueshmërisht i vogël që të gjithë njohin të gjithë, fillon bëhet problem. E po ju them edhe një herë tjetër që ka qenë prej kohësh, jo tani, kërkesa e të dyve. Kanë qenë ata të parët që ma kanë shtruar si shqetësim këtë gjë, që tre mandate, boll.
Përsa i përket çfarë mund t’i ofroni, kafe, çaj, ëmbëlsira.
Dialog pa kushte do të thotë të ulemi e të flasim për çfarë gjërash mund të bëjmë sëbashku, jo që të ndihet mirë njëra palë që ka dhimbje koke, por që të adresohen ato çështje për të cilat jemi zgjedhur ne në këtë pozicion dhe ata në atë pozicion. Që do të thotë që t’i marrim problematikat me radhë e të themi dakord, kush janë problemet? Sundimi i ligjit, dakord, hajde ta shohim ku, si dhe qysh ne mund të adresojmë më shumë, sesa kemi adresuar me reformën në drejtësi, me këtë e me atë. Krijimi i institucioneve, nëse ka gjëra që duhen adresuar edhe nga kjo eksperiencë e fituar. Tani po bëj thjesht një udhëtim në imagjinatë.
Zgjedhjet, bukur, hajde të shohim si, qysh, tek.
Shitblerja e votës, patjetër, kemi marrë të gjitha masat ligjore. Mund të marrim të tjera, mund të gjejmë mekanizma të tjerë e të tjera e të tjera.
Pra, për këtë bëhet dialogu. Nuk ka në këto kushte dialog që të negociojmë datën e zgjedhjeve, se nuk e kemi në dorë. Nuk është kusht ky për dialog nga ana ime, por nuk e kemi në dorë. Unë jam gati t’i dëgjoj, por nuk e kemi në dorë. Domethënë, nga ana jonë nuk ka asnjë mundësi që të shkojmë përtej 30 qershorit, se nuk ka. Është shumë e thjeshtë.
Ata thonë që nuk duam karrige, atëherë çfarë problemi ka? Aq më mirë, nuk duan karrige, nuk duan pushtet, t’i vihen në dispozicion Shqipërisë dhe të punojmë bashkërisht. Ne marrim përsipër që të gjitha nismat ligjore që i dakordësojmë, ne i votojmë dhe për ta, se i kemi numrat në Parlament. Pjesa tjetër do ketë qëndrimet e veta, nuk diskutohet, se ka një pjesë tjetër që bën opozitën në Parlament dhe është shumë e respektuar për mua. Kështu që ta shfrytëzojmë këtë kohë nga sot deri në zgjedhjet e ardhshme politike, për të adresuar të gjitha tematikat e rëndësishme dhe për të shkuar në zgjedhjet e ardhshme politike të 2021-it, me një qartësi dhe siguri më shumë për ata, se ne jemi të sigurt, sidoqoftë.
Zoti Kryeministër, meqë thoni që në respektim të Kushtetutës nuk mund të shtymë afatin e zgjedhjeve dhe referuar dhe të dhënave të sotme të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve e se në të paktën 30 bashki, që janë më shumë se gjysma, ju nuk keni një garë, nuk keni një rival, jeni gati që pjesë të dialogut të bëni dhe faktin që nëse mund të regjistrohen kandidatë jashtë afateve për këto zgjedhje?
Pyetja tjetër, është hera e dytë, nga e diela, që ju dëgjoj të përmendni Saimir Tahirin, duke tentuar të bindni pafajësinë e tij. A jeni duke dërguar ju mesazhe Gjykatës për Krimet e Rënda, që pak javë më pas nis gjykimin e këtij personi? Ju faleminderit!
Kryeministri Rama: Po e filloj nga kjo e dyta, se kjo e dyta është tamam kulmi. Unë po flas për një fakt konkret, nuk merrem fare me procesin. Për procesin, Partia Socialiste, që është një tjetër shembull se pse ne jemi ndryshe dhe jemi shumë ndryshe, ka bërë atë që nuk e ka bërë kurrë asnjë parti politike në Shqipëri, kur një përfaqësues i lartë i saj është vënë në një akuzë publike, – se nuk ka qenë as akuzë, – gjithë shkarkimi i plotë i tij dhe tërheqja e plotë e partisë për të bërë avokatin e tij në publik. Kush e ka bërë këtë?! Se këtu kemi qenë. Ju ndoshta nuk e mbani mend se mund të keni qenë në shkollë atëherë, se jeni shumë të rinj, por këtu kemi qenë kur Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve ishte me arrest shtëpie dhe paraardhësi im këtu thoshte do pres vendimin e gjykatës së formës së prerë dhe ai drejtonte tatimet e republikës në arrest shtëpie. Imagjinoni sot, sikur të ishte drejtori i tatimeve të republikës në arrest shtëpie, se çfarë do kishte ndodhur këtu. Këtu hidhen bomba, bazuar në një “Alo Niçe”. Imagjinoni se çfarë do ndodhte nëse Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve të ishte në arrest shtëpie.
Unë fola përsa i përket pjesës së përgjimeve. Përgjimet janë kërcënim i madh për të vërtetën dhe për demokracinë, kur trajtohen si ushqim për spektakël politik apo mediatik. Bota e di këtë dhe prandaj ka marrë masa ndaj kësaj. Përgjimet nuk përbëjnë në botën demokratike asnjë lloj prove dhe mbi të gjitha arsyeje për të linçuar njerëz në publik. Kjo ishte arsyeja pse unë e solla në vëmendje rastin. Unë nuk tentoj asgjë tjetër. Nuk çoj mesazhe askund për askënd. Desha ta theksoj këtë gjë.
Përsa i përket faktit që, meqë nuk ka kandidatë në më shumë se 30 bashki, do fokusohemi më shumë tek bashkitë që kanë kandidatë kundërshtarë. Zgjedhjet janë një ankand polik për të dhënë ofertat. Nuk janë thirrje për ushtar që të gjithë duhet të shkojnë ushtarë. Janë ankand politik për ofertat, një ankand ku garantohet e drejta për t’u zgjedhur.
Nëse ju më thoni që në këtë pikë ose në një tjetër është penguar ose pengohet e drejta për t’u zgjedhur, atëherë ta adresojmë këtë.
Por, nga ana tjetër, është një ankand ofertash politike që garanton të drejtën për t’u zgjedhur. Ka të drejtë çdo qytetar të zgjedhë ose të rrijë në shtëpi.
Kështu që nuk më kërkohet dot mua si kryeministër që përfaqësoj një palë, që të zgjidh problemin se si futen në zgjedhje, ata, që kanë zgjedhur të refuzojnë zgjedhjet. Është e drejta e tyre.
Për sa kohë qëndrojnë në kornizën e Kushtetutës dhe të ligjit, në raportin me rendin demokratik janë në të drejtën e tyre që të mos marrin pjesë në zgjedhje. S’është detyra jonë që t’i fusim me zor në zgjedhje. E këtë gjë është mirë që në Shqipëri ta vulosim njëherë e mirë, e të mos e diskutojmë më, të mos i shkojë më mendja një partie politike që kërcënon rendin demokratik, që kërcënon shoqërinë dhe kërcënon kundërshtarin se “nuk po vij unë në zgjedhje”. Por nëse s’po vjen ti në zgjedhje është e drejta jote. E drejta ime është të shkoj në zgjedhje, t’i marr votat, – ato që do më japin – dhe të vazhdoj punën. Sepse e thashë dhe herës tjetër, ndoshta sepse shpeshherë gjatë rrugës kemi gjetur ato marrëveshjet alla shqiptarçe, prandaj sot e gjithë ditën mbytemi në një lugë ujë në debatet që bëhen, “hajde se s’ka ndonjë gjë”. Prandaj jemi edhe më mbrapa se të tjerët se “s’ka ndonjë gjë” këtu e “s’ka ndonjë gjë” atje, mbyll sytë këtu e mbyll sytë atje, kemi humbur shumë kohë për t’u futur të gjithë bashkë në rrugën e bashkëjetesës në një shtëpi që është Shqipëria dhe që bashkëjetesën e garanton ligji dhe njerëzit kanë shtetin si pjesëmarrës në hallet dhe problemet e tyre apo që administron kontributet e tyre.
Kështu që, nuk e kuptoj dot sinqerisht me gjithë përpjekjet që bëj, nuk e kuptoj dot se si mund të vazhdojmë ne të humbasim kohë akoma, duke bërë akrobacira pa lidhje. Mos u shqetësoni shumë sepse nuk është e para herë në rajonin tonë që të bëhen zgjedhje vendore pa opozitën apo pa një pjesë të opozitës, quajeni si të doni. Janë bërë zgjedhjet vendore dhe secili ka marrë atë që i ka takuar, ka marrë mësimet e veta dhe nuk i shkon më imagjinata që të ikin prapë nga zgjedhjet. Kanë mësuar dhe Maduron tani. Por opozita e Maduros prej vërteti, jo e Maduros imagjinar që shikojnë këta, nuk ka ikur nga Parlamenti.
Në Egjipt u bënë zgjedhjet që u lajmëruan të mërkurën për të dielën. Doli lajmi të mërkurën, “kemi zgjedhje ditën e diele”. Opozita u fut të zgjedhje dhe kam dëgjuar një nga drejtuesit e opozitës në një nga ato informacionet, që thoshte “gabimi që bëmë, duke mos hyrë në zgjedhje herën e kaluar, ishte historik. Njerëzit menduan se ne nuk ekzistojmë më”. Tani po flasim për situata komplet të ndryshme, në regjime komplet të ndryshme nga i joni, këto forma të luftës politike nuk mund të imagjinohen sepse janë vetëvrasëse.
Çfarë mund të bëjmë ne më shumë, për t’i ndaluar kolegët tanë në opozitë “të vrasin veten”, në qoftë se kanë vendosur “ta vrasin veten”. Çfarë mund të bëjmë ne më shumë, politikisht flas.
Të themi aman mos se ne.., çfarë doni ju…i doni zgjedhjet në vjeshtë, apo mos vallë është mirë t’i bëjmë në dimër, apo t’i lëmë në pranverë? Çfarë doni ju.. doni që të iki qeveria?… patjetër, po kë doni ju kryeministër?
Këto janë fantazi që unë nuk e kuptoj dot as se si dalin në filxhan. Se, normalisht, as në filxhan nuk duhet të dilnin këto. Por mesa duket dalin në filxhan që “shiko se këtu shoh një rrugë që hapet, pastaj shoh që vjen dikush nga jashtë dhe këtu në fund shikoj disa gjethe që kanë rënë, d.m.th, është vjeshtë dhe këtu afër gjethes shikoj një “E” me kokë përmbys.”
-Gjatë protestës së të shtunës, zonja Monika Kryemadhi tha për A2 CNN se “Edi Rama e di shumë mirë kur organizohet LSI-ja”. Mund të na e deshifroni mesazhin e koduar të zonjës Kryemadhi dhe së dyti meqenëse jemi tek LSI, mendoni se do ta ndërronit takimin që kishit në majin e 2017 me zoti Lulzim Basha në një takim me zonjën Kryemadhi, meqë jemi dhe në muajin maj?
Kryeministri Edi Rama: Tani këtu mungon vetëm një kafe turke që ta çojmë deri në fund këtë festë që filloi me muhabet. Unë mendoj që përgjigja më e mirë për zonjën Kryemadhi është mospërgjigja. Nuk kam asnjë përgjigje.
-Ju, në fjalën tuaj thatë se nga protesta e opozitës vetëm qeveria nuk preket, ndërsa imazhi i Shqipërisë preket rëndë. Ju keni zgjedhur që të mos prekni Kushtetutën, ndërsa po sakrifikoni imazhin e vendit, kur kujtojmë që kemi përpara vendimin për hapjen e negociatave. Ju thatë që operatorët turistikë kanë anuluar shumë rezervime, ndërkohë që sipërmarrjet kanë bërë thirrje për dialog. Është më mirë që të mos kalojmë afatet kushtetuese dhe të rëndojmë imazhin e vendit?
Kryeministri Edi Rama: Po patjetër, sepse kërcënimi i imazhit të vendit ka persona përgjegjës dhe këta persona janë ata që ishin këtu të shtunën me bomba molotov dhe i vunë zjarrin Kryeministrisë dhe ata që u erdhën dje vërdallë neper Tiranë dhe vazhduan të hedhin bomba molotov dhe kapsolla tek parlamenti dhe tek drejtoria e policisë. Këta janë personat përgjegjës. Këto janë plagët e hapura prej tyre, për hesapet e tyre që cenojnë imazhin e Shqipërisë.
Ndërkohë që, përgjegjësia jonë e të gjithëve ndaj vendit, është që të mos lejojmë në asnjë mënyrë që vendi të dalë nga shinat e Kushtetutës dhe të ligjit dhe që shteti të vihet në dyshim nga akte dhune që janë dënuar ndërkombëtarisht.
E thashë dhe herën e kaluar që nuk funksion dhe nuk ndërtohet një shtet dhe një vend me teorinë “budallait hapi rrugë”. Nuk funksionon sepse nuk sjell një zgjidhje, është thjeshtë një mbyllje e përkohshme e një plage që mban brenda infeksionin, pra zgjidhja duke shkelur Kushtetutën, duke tejkaluar ligjin, duke u tallur me popullin shqiptar. Populli shqiptar është sovrani që ka afatet e veta të shkruara në Kushtetutë. Kush jemi ne që e kthyekemi Kushtetutën përmbys dhe i thënkemi njerëzve që “na falni ne kemi pak punë dhe ju do paraqiteni për të votuar njëherë tjetër”. Shumë e thjeshtë, ideja që një forcë politike apo disa forca antipolitike marrin peng vendin dhe vendi duhet t’i hapë rrugë këtyre, është marrëzi.
-Zoti Kryeministër, opozita ka deklaruar se nuk do të lejojë zgjedhje pa marrë pa marrë pjesë në garë edhe ata. Në rastin më të mirë, do të zhvillohen zgjedhjet. Sa e moralshme do të jetë nëse pjesëmarrja në votim është e ulët.
Kryeministri Edi Rama: Çdo të thotë “sa e moralshme”?
-Sepse në Kodin Zgjedhor nuk parashikohet një kuotë e pjesëmarrësve të zgjedhësve në votime.
Kryeministri Edi Rama: E ku është imoraliteti këtu, nëse janë pak?
–Nëse pjesëmarrja është e ulët atëherë mandati i një kryetari bashkie do të jetë i plotë?
Kryeministri Edi Rama: Po pse?
-Sepse është zgjedhur nga përqindje e ulët e qytetarëve, nuk janë shumica e banorëve të një bashkie.
Kryeministri Edi Rama: Po pastaj?
-Kur je i zgjedhur është me shumicë 50 + 1.
Kryeministri Edi Rama: Me shumicën e pjesëmarrësve. E në qoftë se pjesëmarrësit janë pak, ku është problemi?
-Sepse nuk përfaqësojnë vullnetin e të gjithë qytetarëve.
Kryeministri Edi Rama: E kuptova. Ka një parim, kush nuk merr pjesë në zgjedhje, domethënë kush abstenon, lejon që të tjerët të vendosin për të. Ky është parimi. Pra nuk është se ti nuk zgjedh, ti nuk do të zgjedhësh dhe ja lë të tjerëve. Pra thua “unë nuk dua t’ia di” dhe që nga ai moment ke pranuar zgjedhjen e të tjerëve. Kështu që përderisa s’ka një kuorum të caktuar – nga ligji dhe nga Kushtetuta s’ka askund- është shumë e thjeshtë. Tek referendumet funksion e kundërta. Mospjesëmarrja është qëndrim. Pra, refuzim i temës dhe abstenimi mund të prodhojë rënie të referendumit. Kurse në zgjedhje për dhënie mandatesh, nëse ka një kandidat, shumëkush thotë “po shkoj në plazh se nuk ka garë” dhe kandidati mund të marri shumë pak vota. Me ato vota, do të bëhet kryetar bashkie. E nga ata që thonë “po shkojmë ne plazh”, mund të ketë shumë nga ata që do e kishin votuar kandidatin, po të kishte garë. Nuk la lidhje kjo me “të moralshme”.
-Zoti Rama çfarë masash do të marrë shteti për të garantuar rend dhe siguri në ditën e zgjedhjeve, duke patur parasysh se opozita ka paralajmëruar se nuk do të lejojë votuesit të shkojë në qendrat e votimit dhe mendoni ju, se nëse do të ketë situata të tilla, cenohet standardi i zgjedhjeve që ne kemi arritur?
Kryeministri Edi Rama: 30 qershori është shumë afër dhe shumë larg. Pra është shumë afër në kuptimin e kohës kalendarike, por shumë larg në kuptimin e kohës politike. Deri në 30 qershor shumë nga gjërat që i dëgjoni sot, nuk do t’i dëgjoni më dhe shumë nga gjërat që i imagjinoni sot, nuk do t’i imagjinojmë më. Kështu që, koha politike deri në 30 qershor është shumë e gjatë. Kuturisja e mëtejshme në rrugën pa krye, çdo ditë në këtë kohë politike ka kosto të paimagjinueshme. Mesazhet e djeshme kanë qenë nga të rëndat që janë dhënë ndonjëherë nga miqtë dhe partnerët. Po ju them se kush di të lexoje mesazhe politike dhe diplomatike, ato nuk janë fundi, janë vetëm fillimi.
Kështu që në një vend të NATO-s të kërcënosh, të destabilizosh është një kuturisje qorre e një përmase që unë nuk di ta përshkruaj sepse këtu nuk është thjeshte dhe vetëm shteti, ligji dhe organet ligj zbatuese të vendit. Këtu janë interesa të sigurisë kombëtare që lidhet me sigurinë më gjerë. E mos shkoftë puna, deri në pikën që të turpërohemi ne si popull dhe si shtet nga çfarë do na dëgjojnë veshët dhe do na shohin sytë në adresë të atyre që quhen udhëheqës, por sot po punojnë si udhëhumbur.
Një udhëheqës nuk mundet dot të sillet si udhëhumbur se mund të humbësh rrugën vetë, për veten tënde, por nuk mund dot të udhëheqësh drejt honit popullin që përfaqëson, kurrë dhe duke kërcënuar që do përdorësh popullin që përfaqëson për t’ia kundërvënë vendit ku jeton dhe pjesës tjetër të popullit. Kjo është diçka që nuk funksionon. Kështu që koha politike deri në 30 qershor është shumë e gjatë. Unë dua ta përsëris, nuk kam asnjë shqetësim lidhur me 30 qershorin. Realisht asnjë. Do të bëjmë çmos që të informojmë qytetarët, të informojmë ndjekësit, ata që do të mbeten deri në 30 qershor në këtë rrugë pa krye, sepse ligji është shumë i qartë, pa ekuivok, për këdo që tenton të preki të drejtën kushtetuese të popullit për të zgjedhur.
Nga ana tjetër, është kohë politike shumë e gjatë dhe uroj dhe shpresoj dhe do të bëj çmos që miqtë tanë në opozitë të gjejnë rrugën e arsyes dhe të kthehen. Sepse nuk është më çështje zgjedhje vendore për ta. Për ta është çështja çfarë do të jenë pas zgjedhjeve vendore dhe ku do të jenë pas zgjedhjeve vendore. Duhet t’ja bëjnë këtë pyetje vetes intensivisht. Jo se është shqetësimi im në kuptimin politik se po kapitullojnë njëherë e përgjithmonë dhe po treten si parti politike se në demokraci dhe në një sistem lirie, alternativën e prodhon liria, nuk e prodhojnë logot. Se kam në këtë aspekt. Por realisht, në këtë fazë që është vendi, nuk duhet. Ata nuk e fshehin që duan të bëjnë çmos që t’i bllokojnë negociatat. Nuk e fshehin që e kanë problemin me drejtësinë. Është e dukshme e lexueshme, por sinqerisht unë kam besim se gjërat do të shkojnë duke u normalizuar në një mënyrë ose në një tjetër dhe uroj që të normalizohen me hir dhe jo me pahirin e të gjendurit në një situatë ku realisht mund të dalin jashtë çdo lloj radari të jetës politike.
Kjo është ajo që unë shoh dhe që e ndaj me ju shumë sinqerisht për ta dëgjuar ju dhe të gjithë ata. Nuk mundet dot të merret peng sot një vend i NATO-s, është e pamundur.
Ju faleminderit!