Kryeministri Edi Rama bashkëbisedoi sot me gazetarët Elona Meço, Elja Zotka dhe Aristir Lumezi, në Llogara.
Turizmi ishte dhe tema me të cilën u hap ky bashkëbisedim. Infrastruktura e përmirësuar, shtimi i turistëve të huaj, investimet e reja, por edhe çfarë mund të bëhet më mirë ishin disa prej opinioneve të cilat gazetarët ndanë me kryeministrin Edi Rama.
Në vijim, bashkëbisedimi i Kryeministrit Edi Rama me gazetarët:
Aristir Lumezi, gazeta Panorama: Duhet të funksionojnë kontrollet, Inspektoriatet që nga ushqimi, cilësia, oferta, klasifikimi me yje, ajo që nuk është bërë deri tani. Sepse mund të thonë për hotelin është me 5 yje, kur ndërkohë kushtet janë shumë modeste.
Kryeministri Edi Rama: Lidhur me këtë, ne po bëjmë një paketë të re. Do vendosim një incentivë që kush merr operim me 5 yje midis listës së 30 brandeve të para ndërkombëtare, të mos ketë asnjë taksë për 10 vjet. Kështu që nuk është më e mundur që të jetë, “merr yllin dhe ngule” sepse ajo është certifikim i vetvetishëm, se ai do marrë operimin. Nuk ka sot një të tillë në Shqipëri që të ketë 5 yje, përveç Plazës në Tiranë. Por ne po e bëjmë këtë për gjithë pjesën e atyre që do jenë në zhvillim ose atyre që duan të adaptohen me këtë. E besoj se kjo do sjellë shumë mundësi të reja.
Elona Meço, TCH: Prapë është ai turizmi elitar me 4-5 yje, se 30 brandet aty shkojnë.
Kryeministri Edi Rama: Edhe tek katra mund të bëhet e njëjta gjë, por ato kanë një gjë, që janë më pak, por sjellin të ardhura shumë, poshtë Golemit e ato plazhet atje, që në pjesën mbrapa të plazhit është tmerr. Për sa i përket ujërave të zeza, do ta bëjmë me detyrim për hotelet. Çdo hotel që ka gropa septike duhet patjetër deri në maj të vendosi përpunimin e ujërave vet, përndryshe nuk hapen.
Elona Meço: Kjo është gjëja më e mirë.
Kryeministri Edi Rama: Është një investim, por nuk është një investim i pamundur dhe rrit shumë cilësinë, higjienën e të gjitha. Plus, do vazhdojmë investime këtu me Vunoin, me Dhërmiun poshtë, Jalën, që e kemi filluar por Jala do jetë gjë tjetër vitin tjetër.
Aristir Lumezi: Po Dhërmiu do ketë ura që do kalohen? Nuk do ndiqet rruga në fshat?
Kryeministri Edi Rama: Ajo është tjetër gjë. Po flas për transformimin e Dhërmiut poshtë që është një hata. Se të gjithë makinat gati sa nuk futen në det. Ajo do jetë komplet gjë tjetër vitin tjetër. Ka filluar projekti. Do bëhet një pedonale e gjatë, makinat do rrinë lart të gjitha. Ndërkohë do fillojmë rrugën e re Llogara –Himarë, në një gjurmë shumë më turistike dhe fshatrat do ripërtërihen komplet nga pikëpamja e infrastrukturës, godinat e të tjerat dhe rrugët e brendshme, si ajo që kalon sot gjithë trafiku, e cila do bëhet thjeshtë rrugë fshati dhe pedonale.
Elona Meço: Më duket se projekte ka vetëm për Jugun, po për Veriun?
Kryeministri Edi Rama: Do fillojmë rrugën e Thethit. Rrugën e Velipojës e kemi filluar dhe Velipoja besoj që deri vitin tjetër do mbarojë. Njësoj si rruga e Llogara – Himarës është ajo e Shëngjin – Velipojë, nga ana e detit. Është spektakël, që kalon mbi Rërën e hedhur dhe shkurton në mënyrë drastike kohën, por ngelet vetëm një distancë vetëm 50-60 metra për lidhjen turistike me Malin e Zi, e kështu nuk ka nevojë të kapësh veshin mbrapsht. Lidhesh direkt me një mini-platformë siç kalojnë makinat në Butrint, kuptohet aty është më masive. Po kështu edhe rruga e Thethit. Besoj që pastaj do bëjmë dhe një riplanifikim komplet të sezonit sepse është e paimagjinueshme që mos ketë aktivitet. Do bëjmë një kalendar aktivitetesh për gjithë sezonin dhe të diversifikuar. Turizmi, i kombinuar me kulturën, me televizionet. Maratonat janë një gjë, por dhe 2-3 koncerte më të mëdha dhe festivalet e kuzhinës tradicionale, të frutave. Do bëjmë dhe rrugën lidhëse të Kurveleshit poshtë me Himarën, e cila del poshtë në Qeparo. Në mënyrë që të kesh mundësi të shkosh me rrugë normale nga poshtë, Qeparoi, Borshi, Himara, në mal në Kurvelesh. Ajo është spektakël nga ana e bukurisë, me kanione, me ato ujërat, është e paparë. Bëhet atraksion e nuk është si sot. Me një fjalë janë ca gjëra që iu ka ardhur momenti dhe përputhet shumë mirë me mundësinë që kemi tani ne.
Aristir Lumezi: Dhe me qeverinë e re.
Kryeministri Edi Rama: Natyrisht. T’ju rrojë qeveria pavarësisht se ju duhet ti bëni kritika.
Aristir Lumezi: Ne paguajmë taksat ajo të na sjellë shërbimin. Pse 11 dhe jo 7 apo 9, a patët një kriter për numrin e ministrive dhe bashkimin? Nga u nisët që dolët tek këto 11 ministri?
Kryeministri Edi Rama: Ne i pamë me shumë kujdes. Kjo periudha e tranzicionit të gjatë është absurde nga njëra anë, por nga ana tjetër, na dha mundësinë që të bëjmë shumë studime të hollësishme, me modele. I pamë me kujdes dhe besoj se është një lloj optimumi. Pastaj nuk është se ka një rregull fiks, nuk është si një ekuacion o e bëre mirë o gabim. Kjo besoj unë është një produkt dhe i eksperiencës se ku kanë qenë ato vështirësitë nga pikëpamja e koordinimit dhe shpejtësisë dhe ku ngecin e ku burokracia bëhet më shumë problem, ku janë kundërvendosjet, ku janë momentet ku ndodhin mbivendosjet. Besoj që është optimale.
Aristir Lumezi: Me njerëz të politikës që kam folur unë këto 2-3 ditë, kam idenë që bashkimi është jashtë logjikës së decentralizimit të demokracisë. Sa më shumë të detajuara shërbimet dhe ministritë, aq më mirë për të funksionuar sistemi. Ndërkohë që ju keni ndjekur këtë tjetrën, i keni bashkuar.
Kryeministri Rama: Këtu, faktikisht, konsolidohet drejtimi politik. Sfida është që të forcohet gjithë pjesa e mekanizmave që nuk është thjesht ministria, por janë agjencitë. Ju e patë atë prezantimin që bëri Niko. Ne kemi nga numri i punonjësve, më të ulëtin në rajon, punonjës shteti që paguhen nga buxheti. Nga numri i drejtorëve kemi numrin më të lartë se janë krijuar thjesht për të bërë qoka.
Elja Zotka, Tv Klan: Kjo nuk mund ti kënaqte të gjithë ata që kishin ambiciet për t’u bërë ministra edhe për faktin se ishte numri shumë i vogël i ministrive dhe janë shumë ata që pretendonin. Por pse u la jashtë Saimir Tahiri? Ju vetë e keni vlerësuar si një ministër të suksesshëm, edhe fakti që si koordinator i qarkut të Tiranës ai pati një rezultat goxha të mirë. A kishte një arsye?
Kryeministri Edi Rama: Kjo nuk është si puna e skuadrës kombëtare të futbollit. Nuk është qeveria seleksioni i atyre që do hyjnë në fushë e të tjerët janë në stol, sepse ne kemi nevojë shumë të madhe që ti kemi të fortë të tre komponentët, edhe partinë, edhe grupin edhe qeverinë. Nëse komponenti i grupit do të na dobësohej e një pjesë e kapaciteteve tona, që fare mirë mund të ishin ministra nuk do të investoheshin për grupin, ne do të kishim problem shumë të madh. Jo thjesht për përmasën e grupit, por dhe për vetë qeverinë. Sepse ka shumë nevojë qeveria që të ketë një grup jo thjeshtë të fortë që ta mbrojë në parlament, por dhe që ta mbajë nën presion në kuptimin e gjërave që duhen bërë. Pjesa tjetër pastaj që unë e thashë dhe në Asamble është pjesa e partisë. Edhe aty duhet të kemi disa kapacitete shumë të mira që të mund të vazhdojmë punën me ndërtimin e këtij koalicioni që them unë dhe të hapjes e të ripërtëritjes së partisë.
Elona Meço: Ndërkohë tek pjesa e ministrive, jam shumë e interesuar për atë të integrimit. Ju e shkritë sepse ne nuk do hapim negociatat? Ju e shkritë sepse nga Ministria e Jashtme mund të bëhet mirë çështja apo ndoshta se kur të hapen negociatat do të kemi një kryenegociator e ministria është e panevojshme?
Kryeministri Edi Rama: Jo. Unë besoj shumë që është si puna e një trupi, me më shumë peshë dhe mbipeshë, e nuk është se bëhet më shumë lëvizje e më shumë aktivitet. Ne i kemi të gjitha mundësitë të bëjmë më shumë a më pak. Në këtë rast, ne thjesht do ta spostojmë të gjithë pjesën e problematikave të integrimit që kanë të bëjnë me koordinimin e të gjithë dikastereve dhe me përgatitjen e negociatave, tek Ministria e Jashtme dhe është një praktikë që e kanë pasur disa vende. Për shembull Hungaria, nuk ka pasur fare ndonjëherë as ministri integrimi, as emrin integrim në qeveri, është anëtare e BE. Sllovakia i ka pasur të dyja, kroatët e patën një herë në fillim pastaj e kaluan tek Ministria e Jashtme. Ndërkohë që në momentin që hapen negociatat, vendoset një kryenegociator, ndërtohet një ekip dhe kryenegociatori faktikisht në të gjitha vendet është në rang anëtari qeverie, pavarësisht se nuk është pjesë e formacionit të qeverisë, por nga pikëpamja e peshës që ka dhe nuk është e nevojshme që të kesh një burokraci më vete aq të madhe. Jo se nuk ka qenë e nevojshme deri tani, por tani nuk besoj se është e domosdoshme kështu që është thjesht një kalim apo përqendrim tek Ministria e Jashtme.Ka një gjë që po e diskutonim dhe dje, që tani është shumë e rëndësishme që të kemi një ekip shumë të mirë në nivelin e dytë, në nivelin e zëvendësministrave. Në Shqipëri është bërë traditë që të jenë indulgjenca, jo thjesht politikë, por edhe si të thuash një lloj pozicioni për të shprehur respekt, mirënjohje për njërin apo tjetrin dhe edhe atëherë kur kanë qenë si të thuash të vendosur aty për një punë të caktuar, përgjithësisht kanë qenë si një lloj trupe e lënë jashtë, pa peshë, ose me gjëra të vogla.
Tani është shumë e rëndësishme që të bëjmë një përzgjedhje shumë të kujdesshme të zëvendësministrave dhe të kemi ekipe që të funksionojnë realisht si ekipe politike dhe çdo sektor të ketë një zëvendësministër që të ketë kapacitet siç do të ishte për të qenë ministër i atij sektori dhe në kuptimin e përgjegjësisë. Edhe aty do ketë një zëvendësministër që do merret ekskluzivisht me integrimin dhe që do ketë përgjegjësi të plotë për ta ndjekur atë proces. Ndërkohë që ministrat do të kenë një përgjegjësi shumë më të madhe udhëheqëse dhe koordinuese të ekipeve të tyre politike. Sfida tani është që të bëjmë një zgjedhje sa më të mirë të zëvendësministrave e t’i kemi sa më të përshtatshëm për punët me sektorët. Nëse tani kemi ministri të bashkuara, financat dhe ekonominë, pjesën e punës që ka të bëjë me sipërmarrjen, patjetër që aty do të ketë një ekip zëvendësministrash që do kenë peshën të drejtojnë sektorin nga pikëpamja e ekzekutimit të përditshëm të gjithë orientimit dhe vendimmarrjes së përditshme politike të ministrit.
Aristir Lumezi: Përveç shkrirjes dhe bashkimit të disa agjencive, inspektorateve, do kemi dhe administratë më të vogël?
Kryeministri Edi Rama: Unë besoj që do jetë më e vogël. Jo shumë më e vogël, sepse e thashë, ne kemi një numër punonjësish, më të voglin në rajon. Vetëm Gjeorgjia në gjithë Europën e ka më të vogël numrin e punonjësve që paguan, se ne. Bëmë goxha shkurtime në 2013, por përsëri do bëjmë shkurtime sepse bashkimi i Ministrisë së Financave me Ministrinë e Ekonomisë dhe komponentit të Punës tek mirëqenia nuk do të thotë që do bashkohen mekanikisht të gjitha bashkë e të jenë si federatë ministrish. Do jetë një ministri, kështu që do funksionoje si një ministri dhe faktikisht numri do shkurtohet në mënyrë drastike.
Aristir Lumezi: Se ju e thatë që dhe reforma territoriale administrative, nuk e dha atë efekt që ju prisnit.
Kryeministri Edi Rama: Ajo nuk e dha efektin e shkurtimit për një arsye tjetër. Sepse në shumë bashki, kryetarët e bashkive nuk e ndoqën filozofinë. Çlirimin e fondeve dhe rritjen e përgjegjësisë për të marrë në punë njerëz, e kanë keqpërdorur shumë, duke shtuar numrin e punonjësve e duke bërë shumë kontrata të përkohshme për efekte komplet të tjera, për indulgjenca. Aty ne do vëmë një kufizim nga pikëpamja e financimit të bashkive për sa i përket këtyre punonjësve.
Elona Meço: Duket sikur ju keni shkrirë ministritë që i drejtonte LSI më përpara. E ndoshta kjo është një mënyrë për të hequr dhe ata që LSI mund të ketë futur në punë.
Kryeministri Edi Rama: Jo, sepse ne kemi drejtuar Financat, Ekonominë dhe Mirëqenien dhe Punën e nuk ka lidhje kjo. Ose për shembull, një ministri që nga pikëpamja e si të thuash bunkerizimit politik ishte më problematikja, ministria e bujqësisë, është po ajo. Me ndryshime të brendshme të vogla. Nuk është se kemi pasur gjëkundi këtë tendencë.
Elja Zotka: Meqë jemi tek LSI. Ju e keni mbledhur qeverinë, por akoma nuk është dekretuar nga Presidenti, i cili pati deklaruar në fushatë se nuk do dekretonte asnjë qeveri nëse këto zgjedhje nuk do të plotësonin gjithë standardet e zgjedhjeve të lira e të ndershme. E në fakt nga kryetarja e LSI-së këto zgjedhje janë cilësuar si të manipuluara, të vjedhura, të blera. A i druheni një mosdekretimi të ndonjë ministri apo dhe gjithë qeverisë nga zoti Meta?
Kryeministri Edi Rama: Presidenti tha në një moment, nëse nuk gabohem, se nuk e kam parë vetë, por kam parë këto raportet, pasi u zgjodh, që “gjithçka kam thënë deri në orën 18:00 të datës, nuk e di, nuk e mbaj mend”. Kështu që, as unë nuk e mbaj mend çfarë ka thënë deri në orën 18:00 të asaj date edhe jam i bindur që nuk do të ketë probleme të tilla, nuk diskutohet. Domethënë, gjithkush gabon, jemi njerëz nuk jemi robotë. Gjithkush gabon. Natyrisht që, ka lloj-lloj nivelesh të gabimeve që mund të kenë, lloj- lloj kostosh, por nga pikëpamja e mënyrës sesi do zhvillohet kjo marrëdhënie unë nuk shikoj shqetësime, sepse të paktën siç e gjykoj unë nuk shikoj një potencial aq autodestruktiv, si ai që u shfaq në fushatë.
Elja Zotka: A mendoni se mund të vendosni një raport normal institucional mes jush dhe zotit Meta pas gjithë çfarë kanë kaluar në këto 4 vite dhe çfarë ndodhi në fushatë?
Kryeministri Edi Rama: Skam asnjë dyshim që është e mundur dhe të them të drejtën sot për sot kam shumë pak dyshime që nuk do ndodhi.
Elja Zotka: Sepse edhe gjatë inaugurimit të Presidentit të ri u vu re që komunikimi mes jush ishte zero.
Kryeministri Edi Rama: Ishte ditë me emocione për Presidentin ajo, kështu që është e kuptueshme. Emocione në kuptimin e vetë kalimit nga një fazë në një fazë tjetër, por edhe në kuptimin e plagës ende të hapur të një rezultati zhgënjyes për partinë e tij. Kështu që është normale fare. Nuk shoh problem për këtë çështje.
Aristir Lumezi: Një nga emrat surprizë ishte ministrja e Drejtësisë. Mund të kishte pasur një nga personalitet më të njohura të politikës, siç ishte zoti Ngjela që u përfol dhe është thënë që në 2013-ën ka qenë një kandidat për ministër Drejtësie, por për shkak të aleatit nuk funksionoi. Ju zgjodhët një zëvendësministre për kabinetin.
Kryeministri Edi Rama: Në 2013-ën në fakt unë i kam propozuar një detyrë avokatit. Ai nuk e pa të përshtatshme. Por nuk ka qenë ky si opsion. Ndërkohë që këtë herë zgjedhja besoj është e qartë përsa i përket ministres, sepse ajo pavarësisht se nuk është me thinja, po ka një eksperiencë goxha të rëndësishme edhe me Reformën në Drejtësi, po edhe nga një pozicion në tjetër në institucionin e Avokatit të Popullit. E praktikisht, gjatë periudhës që mbuloi detyrën e zëvendësministres kemi patur 2 apo 3 mundësi që të kontaktojmë dhe diskutojmë dhe më ka bërë shumë përshtypje pozitive. Plus përshtypjet që kam marrë kanë qenë shumë pozitive nga të tjerë. E kam shumë besim që do ta bëjë siç duhet detyrën. Nuk e diskutoj.
Elona Meço: Në fakt tani me Reformën në Drejtësi, ministri i Drejtësisë nuk ka shumë kompetenca brenda sistemit të drejtësisë. Meqenëse jemi tek Sistemi i Drejtësisë, këtë sesion parlamentar do të zgjidhet Prokurori i Përgjithshëm. Ka një përcaktim kushtetues që zgjidhet me 3/5. Do t’ia ofroni këtë opozitës? E keni menduar? Ka dhe një opsion tjetër, që nëse nuk e zgjedh dot parlamenti e zgjedh Këshilli i Lartë i Prokurorisë sipas renditjes. Kë do të preferonit ju më shumë?
Kryeministri Edi Rama: Nuk kam hyrë në këto fare, po di të them që ne do bëjmë gjatë gjithë kohës çdo përpjekje që të merremi vesh, në kuptimin më të mirë të fjalës me opozitën. Edhe në këto raste kur bëhet fjalë dhe për emra mundësisht të dakordësojmë për të mbështetur njerëz që unë kam bindjen që në Shqipëri ekzistojnë. Pra, njerëz që kanë integritetin, kanë profesionalizmin dhe nuk kanë domosdoshmërish një ngjyrim politik të atillë që e bën palën tjetër të rrijë larg. Kështu që, unë them ne do ta bëjmë përpjekjen në çdo rast për t’u marrë vesh me opozitën, pastaj sa do t’ia dalim kjo është për tu parë.
Elona Meço: Opozita është PD-ja apo LSI-ja, për juve?
Rama: Opozita është dyngjyrëshe sot, por sigurisht që PD-ja është partia kryesore dhe partia opozitare në kuptimin e një kufiri të qartë alternativash, nga pikëpamja e programit, nga pikëpamja e qasjeve për shumë gjëra. Ndërsa partia tjetër është opozitë nga halli po themi, në rastin konkret, po natyrisht është opozitë edhe s’diskutohet që nga pikëpamja e përpjekjes për të komunikuar, për të bashkëvepruar, për të marrë vendime në të mirë të vendit neve bëjmë përpjekje me të dyja opozitat. Nuk diskutohet ajo.
Aristir Lumezi: Këtë hall zoti Rama LSI-ja e zgjodhi vetë apo ia shtuat ju?
Kryeministri Rama: Nga halli në kuptimin që nuk zgjodhi të ishte në opozitë për arsye mospërputhjesh të natyrës programore apo ideve, por shkoi në opozitë si rezultat i gabimeve trashanike strategjike të vetat. Kështu që, është si të thuash në opozitë, por shumë më afër nesh nga pikëpamja e programit, nga pikëpamja e ideve në kuptimin programore edhe sidoqoftë ne do jemi shumë të vëmendshëm që të jemi maksimalisht të disponueshëm për të dyja palët.
Elja Zotka: Zoti Rama kur thatë në Asamble që do donit shumë që të mos vdiste marrëveshja që bëtë në 18 maj me zotin Basha për kë pjesë të marrëveshjes do t’ju vinte vërtetë keq nëse nuk do të realizohej?
Kryeministri Edi Rama: Për pjesën me të cilën unë bëra marrëveshjen. Për pjesën e komunikimit të kryetarit të qeverisë me kryetarin e opozitës pa përkthim në një gjuhë të dytë po themi, për pjesën e mbrojtjes së interesave të vendit, të imazhit të vendit në sytë e të tjerëve. Për pjesën e vullnetit për t’u ulur për të diskutuar për çdo vendim që ka të bëjmë me këto interesa apo çdo vendim që kërkon edhe votën e opozitës. Pra, për gjithë atë pjesë që mund ta bëjë Shqipërinë një vend më normal nga pikëpamja e komunikimit midis këtyre palëve. Ishim me disa miq para disa ditësh edhe po diskutonim për disa popuj të ngjashëm me popullin tonë, disa vende me ngjashmërira, nuk po i hyj me emra, po popuj që janë shumë më të avancuar se ne sot, por që kanë ngjashmërira me ne. Janë shumë më të avancuara dhe si shtete. E faktikisht që kanë jetë politike shumë të nxehtë edhe kanë realisht goxha përplasje të brendshme. Kur vjen puna tek dallimi, dallimi është shumë i qartë, në raport me botën. Ata bëjnë garë se kush e mbron, në mënyrën më të verbër po themi, shtetin e vet. Nuk bëjnë garë se kush e shan më shumë tjetrin, sho-shoqin dhe kurrë asnjëherë nuk e përmendin sho-shoqin kur flasin me partnerët apo me komshinjtë apo me të tjerët. Kurrë!
Elja Zotka: E dini se në Gjeorgji zoti Rama ka një shprehje që kur zihen dy njerëz dhe tonet janë shumë të larta thonë: ”Pse po bën si shqiptar?”
Kryeministri Edi Rama: Kjo nuk është domosdoshmërisht një gjë e keqe, të bësh si shqiptar. Por problemi është që na bën dëm kur na shohin të tjerët si të tillë se bëjmë me të tjerët si të tillë. Me njëri-tjetrin kjo nuk është domosdoshmërisht një gjë e keqe. Më mirë kështu sesa si zviceranët psh.
Elona Meço: Si e keni imagjinuar bashkëpunimin më Lulzim Bashën? Nga marrëveshja që ju keni firmosur me të, nënshkruar me të, ju kanë ngelur dhe 4 pika pa mbyllur, që janë: Marrëveshja për ndryshimin e Kushtetutës, marrëveshja për Reformën Zgjedhore, marrëveshja për prokurimin publik, komunikimi sic juve e vutë në dukje.
Kryeministri Edi Rama: Po. Janë gjëra që do të doja shumë që t’i çonim përpara.
Elona Meço: Këtë takimin e përjavshëm p.sh që bënit me Ilir Metën do ta bëni me Lulzim Bashën?
Kryeministri Edi Rama: Jo të përjavshëm, nuk besoj se do jetë nevoja, po edhe nuk është se është diskutuar për një takim të përjavshëm. Është diskutuar për një takim periodik, që mund të jetë i përdymuajshëm, i përtremuajshëm, s’ka nevojë për të përjavshëm dhe po ashtu është diskutuar për të pasur një qasje të re në kuptimin e çështjeve. Kemi pasur shumë kohë të humbur edhe shumë energji të humbura për përplasje të natyrës politike, të natyrës personale që nuk kanë lidhje me çështjet konkrete, me zgjidhjet konkrete. Kështu që në këtë kuptim unë mendoj që është plotësisht e mundur, ashtu sikundër e thashë edhe në Asamble, po ta shikojmë nga pikëpamja e interesit ngushtësisht politik është shumë e qartë që edhe në këto zgjedhje që në Shqipëri nuk fitohen vota duke sharë, d.m.th. nuk rritet vota duke sharë, duke shpifur, duke kërcitur dhëmbët. E nëse opozitat tona do të jenë në vazhdën e kësaj tradite nga pikëpamja politike s’do përbëjnë asnjë lloj kërcënimi për ne, përkundrazi do jemi shumë rehat nga pikëpamja politike sepse puna jonë për të bindur njerëzit që jemi zgjedhja më e mirë do të jetë shumë më e lehtë. Kështu që, nuk është në interesin strategjik të opozitës edhe në kuptimin e nevojës pragmatike për t’u rritur që të rrinë në atë lloj llogore. Por, kuptohet që janë edhe momente politike kur për shkak të rikompozimit të forcave, për shkak të rivendosjes së autoritetit, rivendosjes së lidershipit, duhet tërhequr pak, si të themi, litari në raport me ata që të akuzojnë si tradhtar. Në fakt besoj se, nëse Lulzim Basha ka bërë një gjë që s’ka lidhje me tradhtinë dhe s’ka lidhje me dëmtimin e asetit të Partisë Demokratike, është pikërisht marrëveshja.
Elona Meço: Që do të thotë se ju nuk e respektuat.
Kryeministri Edi Rama: Pse nuk e respektova?
Elona Meço: Për çështjen e votave, sepse ju i kishit blerë zgjedhjet më herët.
Kryeministri Edi Rama: Këto janë gjëra që unë nuk dua t’i komentoj. Janë konsum i brendshëm politik i betejës ose i procesit që u zhvillua brenda PD-së. Ajo që unë shpresoj është që ai proces të jetë mbyllur dhe të mos zgjasë 4 vjet në kuptimin që kjo historia tani që ishin blerë votat përpara dhe ne kur bëmë marrëveshje…
Elja Zotka: Vazhdoni të mendoni se është djalë i mirë Lulzim Basha ?
Kryeministri Edi Rama: Po, po jam i bindur për këtë.
Aristir Lumezi: Nga raporti i ODHIR flitej për shit-blerje votash, pak a shumë me të njëjtat akuza si të opozitës, domethënë të qëndrojmë te marrëveshja apo të dyja palët kanë defekte?
Kryeministri Edi Rama: Fenomeni është një gjë dhe si u shkua në zgjedhje është një gjë tjetër. Unë e kam thënë dhe ju e dini shumë mirë. Ne kemi pasur qartësi për rezultatit tonë për shkak se ne kemi pasur në vazhdimësi një lexim shumë të qartë të opinionit përmes sondazheve tona. E nga ana tjetër, ne kemi bërë një super organizim në këtë fushatë. Kështu që patjetër që ka qenë garë e vështirë, por ne kemi marrë realisht vota edhe nga votues të Partisë Demokratike dhe nga votues që nuk na kanë votuar ndonjëherë dhe ky është fakt. Ashtu sikundër, ne nuk i kemi marrë të gjitha votat që i përkasin spektrit tonë edhe për arsye zhgënjimesh etj. etj. Por, fakti është që vota jonë është e përputhur. Pra vota jonë ka qenë plotësisht e përputhur me sondazhet dhe opinionet dhe sondazhet nuk kanë lidhje me drogën, nuk kanë lidhje me lekët, nuk kanë lidhje me blerjet, nuk kanë lidhje me shitjet.
Aristir Lumezi: Meqenëse jemi tek fushata, ne e ndjekim nga afër prej vitesh, ju e nisët fushatën me sloganin duke iu thënë njerëzve që “do bëjmë për punësimin atë që kemi bërë për reformën në drejtësi”. E më pas kur Ilir Meta ose kur ju bëtë marrëveshje me Lulzim Bashën dhe LSI u pozicionua egërsisht kundër PS-së shkuat pastaj tek timoni dhe tek tepsia. Do kishe pasur këtë rezultat PS-ja nëse do kishte vazhduar me atë sloganin me atë strategjinë e parë të fushatës?
Kryeministri Edi Rama: Ne i kishim bashkë të gjithë ato gjëra, nuk diskutohet. Aksentimi i tepsisë erdhi në mënyrë të natyrshme edhe si rezultat i leximit të opinionit që ishte shumë i interesuar për këtë pjesë. Nëse ne do të kishim pasur një koalicion dhe nëse Ilir Meta do të kishte rënë dakord, shumë kohë përpara kur ju e dini shumë mirë që unë insistoja që duhej formalizuar koalicioni, sigurisht që rezultati do të ishte tjetër pastaj. Do ishte më i favorshëm për LSI-në për shkak të sistemit, më i pafavorshëm për ne, në aspektin numerik. E nuk do kishim dy opozita, por do kishim një koalicion që do ta bënte të pamundur atë që ne po bëjmë sot. Pra, nuk do të mund të imagjinoheshin gjithë këto shkrirje strukturash parazite apo transformime strukturash nga një gjendje agonie në një gjendje aktive, drejtoritë e bujqësisë për shembull që janë një atavizëm ashtu siç janë, dmth janë drejtoritë e kooperativave, por pa kooperativa dhe pa kooperativist, akoma mbas 27 vjetësh.
Tani do kalojnë komplet në një tjetër formë duke u ndarë mes bashkive që kanë marrë territor, kanë marrë përgjegjësi, po s’kanë marrë akoma të gjithë instrumentet që duhen për të qenë të vëmendshëm si duhen ndaj bujqësisë dhe për të bashkëpunuar me qeverinë në funksion të zhvillimit të bujqësisë dhe Agjencisë së Zhvillimit Bujqësor dhe rural që duhet të jetë një instrument, jo vetëm për të shpërndarë para, por edhe për të shpërndarë para por, edhe për të shpërndarë informacion dhe për të rritur kapacitetet e dijes së fermerëve. Ose bordet e kullimit. Ky është një trup që se ka asnjë vend i botës, e kemi ne. Ose kjo policia gri, e pathyeshme dhe shumë struktura tjera ose inspektorati i mjedisit.
Aristir Lumezi: Në 2013-ën ju keni thënë se do kemi një polici. Nuk ju la LSI- ja që ti shkrini të gjitha policitë dhe të krijonit Policinë e Shtetit?
Kryeministri Edi Rama: E kam thënë dhe më përpara, LSI reagoi më fort sepse është si puna e asaj që i dogji më shumë, por unë se kam pas thjesht dhe vetëm me LSI-në. E kam pas me gjithë sistemin e këtyre partive ku përfshihet edhe PS-ja vetë. Problemi ynë kryesor sot është që PS-ja të mos bjerë në tundimin që të gllabërojë gjithçka dhe të mbyllet karshi njerëzve. E prandaj ajo që është kryesorja, sot për ne është që ky proces i ri të fillojë edhe si proces i projektit të ri politik. Ne duhet të dalim nga ky mandat me një forcë të re politike, PS plus.
Elja Zotka: Plus PDIU? Po flas në parlament se folëm për PD-në, folëm për LSI-në, por është edhe PDIU-ja në parlament dhe të paktën dy nga deputetët e PDIU-së që janë në parlament kanë shprehur gatishmërinë që të jenë pjesë e qeverisjes.
Kryeministri Edi Rama: Aty ka një potencial të qartë bashkëpunimi, bashkëpunimi për tema, për çështje. Kështu që jam i bindur se me ata do të kemi një dialog shumë më të frytshëm në kuptimin e gjërave konkrete edhe për shkak të faktit se janë sidoqoftë një parti që kanë një impostim pak më ndryshe, sesa dy partitë e tjera dhe nuk ka atë le të themi “delirin e madhështisë” që kanë dy tjerat.
Elona Meço: Ju po bëni këtë ristrukturimin e madh të administratës të shtetit besoj. Ka vend që të rishikohet edhe njëherë harta territoriale e bashkive? Ka një kërkesë nga opozita për këtë.
Kryeministri Edi Rama: Mund të ketë vend, po ne do të ishim të gatshëm ta rishikonim për të ulur numrin e bashkive, ata duan ta rishikojnë për ta rritur numrin e bashkive, kështu që këtu s’kemi përputhshmëri fare. Se unë besoj se ende numri i bashkive është i lartë. Mund të jetë më i ulët për të pasur njësi ekonomike më të mëdha dhe për të pasur qeverisje më eficente. Ata besojnë ndryshe. Ndërkohë që ka një pikë ku ata kanë të drejtë që niveli i shërbimeve në njësitë administrative ka rënë sipas tyre. Unë nuk mendoj që ka qenë më i mirë në kohën e komunave, por kjo është tjetër pjesë e projektit që ne do punojmë me bashkitë që njësitë administrative të jenë njësi të mirëfillta për të dhënë shërbime dhe për të përdorur shumë më tepër teknologjinë për këto shërbime.
Një nga gjërat që kemi dakordësuar dje, është që të gjithë ministrat do të fillojnë menjëherë punën me një grup ekspertësh dhe deri në fund të këtij viti, pra në përgatitjet e vitit tjetër buxhetor do të vijnë me propozim për të pasur numrin më të ulët të dokumenteve që një ministri lëshon për qytetarët. Nuk duhet të ketë një vend tjetër në Europë, që të ketë më pak dokumente se ne. Unë s’po them që të kemi që ne të kemi më pak se sa ai që ka më pak, po të paktën aq. E të gjithë dokumente, licenca, autorizime që e çmenden këtë milet, do të reduktohen maksimalisht. Kjo lidhet edhe me këtë që po flisnim që pastaj në momentin e reduktimit, një pjesë e tyre do t’i besohen edhe këtyre njësive administrative si pika ku njerëzit mund të marrin shërbimin në rrugë dixhitale. Shumë e thjeshtë dhe aty duhet vetëm një asistencë teknike siç na asistonin ne në fillim kur dilnim jashtë nëpër aeroporte dhe ishin këto biletat elektronike aty që të rrinte dikush dhe të thoshte “shtype këtu” se s’je i detyruar ta dish. Ashtu duhet ta bëjmë edhe pjesën e shërbimeve administrative. Kështu që aty kemi mosdakordësi të plotë se kam folur me Lulzimin për këtë pjesë. Aty kemi mosdakordësi të plotë se ata e duan më shumë bashki kjo është no sens. Ndërkohë, që ne do vazhdojmë të forcojmë idenë e rajoneve të zhvillimit, pra jo si rajone në kuptimin administrativ kufitar, por si rajone në kuptimin e zhvillimit. Kemi ndarë faktikisht katër zona zhvillimore dhe në bazë të atyre zonave zhvillimore do përcaktojmë pastaj edhe vendndodhjen e këtyre agjencive rajonale, të arsimit, të shëndetit, të mjedisit, e kështu me radhë.
Elona Meço: Duke ju dëgjuar me shumë vëmendje gjatë fjalimit të asamblesë së fundit, ju përmendët shumë forcën e re politike që tani po e quani Partia Socialiste plus dhe mu duk sikur ishit përgatitur për të ndenjur shumë gjatë në pushtet.
Kryeministri Edi Rama: Jo për të ndenjur unë, po për të ndenjur Partia Socialiste. Janë dy gjëra të ndryshme sepse unë besoj që e kam detyrë të mendoj në radhë të parë për mbarëvajtjen e Partisë Socialiste, pavarësisht nga qenia ime ose jo në këtë detyrë dhe larg qoftë që unë ta lidh jetëgjatësinë e Partisë Socialiste në qeverisje, me jetëgjatësinë time në këtë detyrë.
Elona Meço: Mendoni dhe për pasardhësin në parti?
Kryeministri Edi Rama: S’është mbretëri dhe unë nuk kam trashëgimtar për Partinë Socialiste. Kur të vijë koha Zaho do ta vendosë vetë nëse do të jetë i interesuar për politikë apo jo, kështu që Partia Socialiste nuk trashëgohet, fitohet. E pavarësisht, dmth për shkak të detyrës të eksperiencës, të leximit të gjërave në mënyrë të caktuar, sot, së brendshmi njëherë, por edhe faktikisht se marrëdhënia ime me Fatos Nanon është me një cilësi komplet tjetër nga ajo që ishte deri përpara disa kohësh, -e vërteta është që unë nuk e kam marrë Partinë Socialiste në trashëgim. Kështu që kush do vijë mbrapa duhet ta fitojë, s’mund ta marrë në trashëgim.
Elona Meço: Me ministrat sikur do të silleni më ashpër sesa këto katër vjet. Nuk do merreni mëkatet e tyre përsipër. Keni pas thënë gjithmonë që, “nuk kanë pse të mbajnë përgjegjësi ata, përgjegjësi mbaj unë , s’kanë pse japin dorëheqje”. Këtë herë thënë se nëse nuk plotësohen objektivat do të duhet të ikin…
Kryeministri Edi Rama: Në kontekstin e një qeverie koalicioni besoj që ka qenë filozofia e duhur. Në kontekstin e kësaj qeverie filozofia e duhur është “detyrën ta jep kryeministri, karrigen duhet ta mbash me rezultate”. Kështu që, në qoftë se do ta mbajnë me rezultate do qëndrojnë, në qofte se rezultatet nuk do jenë aty, patjetër që do largohen. Dhe këtu vijmë tek ajo pyetja që bëri Elja më përpara do me thënë grupi parlamentar në partinë tonë dhe në PS-në plus, në vitet që vijën do jenë të mjaftueshme kapacitetet për të pas tre, katër pesë, qeveri. Kështu që nuk është e thënë që qeveria që filloi do ta mbarojë mandatin, rezultatet po, partia socialiste po, por qeveria në kuptimin e personave, absolutisht jo.
Shumë faleminderit që erdhët deri këtu. Në fakt më keni dhënë një ide për ta bërë këtë format edhe më sistematik me kolegë tuaj që kërkojnë. Por kjo nuk përjashton që të kemi intervista ekskluzive me Eljan dhe me Elonën.
Shumë faleminderit!